Patenty i ich ochrona

Patent jest ograniczonym w czasie prawa własności pewnych rozwiązań technicznych, utworów, znaków graficznych i wszelkich wytworów ludzkiej działalności. Patent obejmuje wynalazek, który jest czymś , innowacyjnym i wyrazem indywidualności. Patent daje prawo wyłączności na korzystanie z danych rozwiązań na terenie kraju na terenie, którego ten patent został przyznany. Jednak przyznanie patentu nie zawsze oznacza automatycznego przyznania prawa do korzystania z danego rozwiązania, wszystko zależy od regulacji prawnych przyjętych w danym kraju. Czasami urzeczywistnienie patentu może naruszać prawo patentowe, na przykład właściciel patentu na konstrukcję broni niekoniecznie będzie miał prawo ją wykorzystać, a właściciel patentu na nową konstrukcję opon może mieć problemy techniczne z wykorzystaniem patentami na wykorzystanie konkretnego składu gumy do opon, opatentowanego przez kogoś innego. Patent daje prawo do zarobkowego korzystania z niego.

W Polsce przyznaniem patentów zajmuje się Urząd Patentowy Rzeczpospolitej Polskiej, a od dnia przystąpienia Polski do Europejskiej Organizacji Patentowej ( 1 marca 2004 r.) także przez Europejski Urząd Patentowy. Oczywiście, aby uzyskać patent należy wypełnić wniosek zgłoszeniowy oraz dokonać opłaty za ochronę patentu i będzie On chroniony tylko na terenie kraju, w którym został zgłoszony do ochrony. W Polsce patent jest chroniony maksymalnie przez 20 lat i opłaty należy uiszczać zgodnie z cennikiem Urzędu Patentowego, po upływie okresu ochronnego wynalazek przechodzi do tak zwanej domeny publicznej (czyli każdy może z niego korzystać, gdyż upłynął okres ochronny).

Uprawniony z patentu nie może zabronić:

• korzystania z wynalazku, który przejściowo znajduje się w kraju ochrony (tzw. przywilej komunikacyjny)
• korzystania z wynalazku z uwagi na ważny interes państwowy (za wynagrodzeniem)
• korzystania z wynalazku dla celów badawczych i doświadczalnych
• wykonania leku (który stanowi wynalazek) w aptece na podstawie recepty
• korzystania z wynalazku osobie, która w dobrej wierze korzystała z wynalazku, w dacie jego pierwszeństwa – może ona z niego nadal bezpłatnie korzystać w swoim przedsiębiorstwie w tym samym zakresie, w jakim korzystała do tej pory (tzw. prawo uprzednio używającego)
• korzystania z wynalazku we własnym zakresie (w celach niezarobkowych).

Każdy patent jest wpisany do jawnego rejestru patentowego prowadzony przez dany urząd patentowy, jednak zgłoszenie do publikacji trwa długo (18 miesięcy od daty pierwszego zgłoszenia).

Dokument patentowy zawiera następujące elementy:

• stronę tytułową – zawiera dane bibliograficzne i skrót opisu,
• opis wynalazku i rysunek (jeżeli jest konieczny) – przedstawia szczegółowo wynalazek wraz z przykładami jego wykonania i stanowi wykładnię dla zastrzeżeń patentowych
• zastrzeżenia patentowe – określają zakres ochrony patentowej.

A.