Tajemnicza przedsiębiorstwa jest bardzo ważnym aspektem działalności dzisiejszych firm. Najważniejsze dla przedsiębiorcy jest określenie co jest zakresem tej tajemnicy, czyli jakie informacje są poufne i na jaki czas ta tajemnica obwiązuje (najczęściej do 3 lat od zakończenia umowy o pracę lub umowy zlecenie). Za naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa grożą sankcje karne. Obowiązkiem pracownika jest zachowanie w tajemnicy istotnych dla przedsiębiorstwa informacji, który wskazuje kodeks pracy ( artykuł 100, paragraf 2 podpunkt 5 kodeksu pracy). Jednym z najbardziej znanych konsekwencji naruszenia tajemnicy służbowej jest dyscyplinarne zerwanie umowy o pracę przez pracodawcę w trybie art. 52, paragraf 1 pkt. 1 kodeksu pracy.

Na przykład: Rażącym naruszeniem będzie sytuacja, w której pracownik umyślnie kopiuje i wynosi z firmy swojego pracodawcy wrażliwe dane dotyczące sytuacji finansowej, zatrudnienia czy bazy klientów. W tej sytuacji wypowiedzenie umowy o pracę może nastąpić bez zachowania terminu wypowiedzenia, czyli w trybie natychmiastowym.

W przypadku naruszenia tajemnicy pojawiają się też konsekwencje prawne z tytułu naruszenia ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Ustawa ta w ten sposób definiuje tajemnicę przedsiębiorstwa: „informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, które jako całość lub w szczególnym zestawieniu i zbiorze ich elementów nie są powszechnie znane osobom zwykle zajmującym się tym rodzajem informacji albo nie są łatwo dostępne dla takich osób, o ile uprawniony do korzystania z informacji lub rozporządzania nimi podjął, przy zachowaniu należytej staranności, działania w celu utrzymania ich w poufności.” Do zadań pracodawcy jak już wcześniej wspomniałam określenie jakie informacje stanowią część poufną i kto będzie miał do nich dostęp.

Powyższa ustawa przewiduje trzy rodzaje przestępstw naruszania tajemnicy przedsiębiorstwa:

1) przestępstwo popełnione przez osobę, która legalnie uzyskała informacje, a następnie – wbrew obowiązkowi wobec przedsiębiorcy – naruszyła tajemnicę przedsiębiorstwa, wyrządzając mu poważną szkodę (art. 23 ust. 1 u. zwalczania nieuczciwej konkurencji),

2) przestępstwo popełnione przez osobę, która nielegalnie weszła w posiadanie informacji, a następnie naruszyła tajemnicę przedsiębiorstwa (art. 23 ust. 2 u. z.n.k.),

3) przestępstwo popełnione przez osobę, która zapoznała się z informacją biorąc udział w rozprawie lub w innych czynnościach postępowania sądowego albo przez dostęp do akt takiego postępowania (art. 23 ust. 3 u. Zwalczania nieuczciwej konkurencji).

Oznacza to, iż osoby które legalnie weszły w posiadanie poufnych informacji przedsiębiorstwa, a następnie je ujawniła dla celów zarobkowych lub wykorzystały we własnej działalności gospodarczej podlegają odpowiedzialności z karnej z tytułu ustawy o nieuczciwej konkurencji. Zachowanie tajemnicy przedsiębiorstwa dotyczy wszystkich pracowników (nawet byłych), ale także wszystkich współpracowników firmy oraz członków zarządu, którzy podpisali umowy o zachowaniu poufności. Aby firma mogła wystąpić do danej osoby o odszkodowanie z tytułu naruszenia poufności, takie naruszenie musi wyrządzić szkodę firmę czyli utratę na przykład przewagi nad konkurencją co skutkuje spadkiem dochodów. Poważna szkoda dla przedsiębiorstwa t taka, która przekracza trzykrotność najniższego miesięcznego wynagrodzenia.

Powyżej opisałem sytuację, gdy pracownik narusza tajemnicę przedsiębiorstwa w sytuacji, gdy ma jawny dostęp do informacji. W tej sytuacji stosuje się przepisy artykuł 23 ustęp 2 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Kiedy dochodzi do takich sytuacji, na przykład w przypadku, gdy przedsiębiorca zatrudnia nowego pracownika i wypytuje go o poprzedniego pracodawcę, wtedy najczęściej nowy pracownik nieświadomie może zdradzić tajemnice poprzedniego pracodawcy. Jeśli przedsiębiorca wykorzysta te informacje do wprowadzania nowych rozwiązań w swojej firmie narusza przytoczony przez zemnie artykuł prawny.

Pojawia się jeszcze jedna sytuacja, w której może dojść do przestępstwa naruszenia tajemnicy przedsiębiorstwa pojawiający się bardzo rzadko. Jest to sytuacja, gdy osoba uczestnicząca w postępowaniu sądowym ma dostęp do akt i rozpowszechnia takie informacje. Tutaj ochrona pojawia się także z ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, a konkretnie artykuł 23 ustęp 3.

Odpowiedzialność karną za naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa reguluje również kodeks karny, a dokładnie art. 266 paragraf 1, brzmi On tak:

„Kto, wbrew przepisom ustawy lub przyjętemu na siebie zobowiązaniu, ujawnia lub wykorzystuje informację, z którą zapoznał się w związku z pełnioną funkcją, wykonywaną pracą, działalnością publiczną, społeczną, gospodarczą lub naukową, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2″.

Ten artykuł prawny ma także zastosowanie, gdy nie doszło do poważnej szkody przedsiębiorstwa, więc nawet gdy firma nie poniesie dużych strat może powołać się na ten artykuł prawny, by chronić swoją tajemnicę. Pracownikowi grożą grzywny lub kara więzienia, odszkodowania w takich przypadkach mogą wynosić nawet 200 000 zł. Jeśli do kradzieży informacji poufnych dokonuje osoba reprezentująca inną firmę konkurująca z firmą poszkodowaną (np. jej pracownik lub członek zarządu) dana firma może zostać obciążona karą finansową wynoszącą od 1 tys zł do 5 mln zł (nie wyższą niż 3 procent rocznego obrotu firmy).